ANAOKULUNA UYUM SÜRECİ
• Anaokuluna uyum süreci ve anaokuluna başlama hem aile için, hem de çocuk için çok önemli bir adımdır.
İlk üç yıl içinde çocuk model olarak gördüğü anne ve babasından alabileceğini alır ve kendisine tanınan fırsatlar ölçüsünde bir psiko-sosyal olgunluğa varır; ancak bu gelişim sınırlıdır.
• Çocuk, anaokuluna başladığı zaman tüm kurallarını bildiği aile ortamından henüz hiçbir kuralını bilmediği, tanımadığı kişilerin bulunduğu bir ortama girmektedir. Bu yeni durum, tabii ki çocuklarda uyum sorunu yaratabilir.
• Anaokuluna yeni başlayan çocukta, başlangıçta belirsizlik ve terk edilme(ayrılma) kaygısı yaşanır. Çoğunlukla koruyucu ve aşırı hoşgörülü aile ortamından gelen çocuklarda bu kaygılar daha yoğun yaşanır.
• Ailelerin de sürece hazır olmaları çok önemlidir: Bu süreç içinde aileler de birçok kaygı yaşamaktadır. Annenin kararlılığı ve iç rahatlığı çocuğun uyum süreci için çok önemlidir.
• Uyum sürecinde de bireysel farklılar vardır .“Bak herkes alıştı sen hala ağlıyorsun.”, “Ahmet hiç ağlamıyor ama.” vb. cümleler kurmak doğru değildir, çocuğun kendine olan güvenini sarsabilir.
• Bazı çocuklar ilk üç gün ya da bir hafta ilgili ve istekli olur. Anaokul onun için park gibidir. Ama zamanda annesi ile birlikte olmak ister, sürekli okula gelmenin anlamını yeni kavrar ve tepki gösterir.
• Bazı çocuklar ise en baştan itibaren anneden ayrılmak istemez.Sınıfa gelmesini, yanında olmasını, annesinin yedirmesini ister ve doğal olarak ağlama gözlenir.
UYUM SÜRECİNDE AİLENİN YAPABİLECEKLERİ
• Ailenin göstereceği kararlılık, sabır, okul öncesi eğitime ve başladığı eğitim kurumuna gösterdiği inanç ve güven çocuğun uyumunu kolaylaştırır.
• Anne – babanın çocuğun içinde bulunduğu yaş itibariyle ayrılık kavramına zihinsel olarak hazır olup olmadığının farkında olması gerekir.
• Çocuk anneyle aynı sınıfta durma ihtiyacı duyuyorsa o oyun oynarken anne bir köşede kitap, dergi vb okuyabilir, zamanla uzaklaşma ve güven çalışmalarına devam edilmesi yararlı olacaktır.
• Anaokulu hakkında çocuğa açıklama yapmak ve anaokulunu tanıtmak uyumu kolaylaştırır.
• Anaokulunun sadece çocukların bulunduğu bir yer olduğu söylenip anne ve babaların bulunmadığı, işe gittiği açıklanmalıdır.
• Özellikle ilk günlerde çocuk kapıdan teslim edilip kapıdan teslim alınmalı, vedalaşma mümkün olduğunca kısa tutulmalı. Vedalaşmada çocuk ağlamaya başlasa bile ayrılma konusunda kararlı davranılmalı.
• Çocuk anaokuluna birlikte geldiği ebeveyni yanında ağlıyor, onun gitmesine izin vermiyorsa okula bağımlı olmadığı bir kişi tarafından getirilmeli ve okula düzenli devam etmesi konusunda ısrarlı olunmalıdır.
• İlk günlerde fazla soru sormak, ne yediği ile ilgilenmek çocuğun uyumunu bozabilir.
• Çocuğun kreş/anaokulu reddetmesi durumunda, büyükanne/büyükbaba gibi aileden birinin çocuktan yana tutum göstermesi, ona güç verir ve tepkisini büyütür.
• Aile çocuğun öğretmenine karşı güven duymasını sağlamalıdır.
• Anaokuluna uyum süreci sorunları hafta başından hafta sonuna doğru aşağı ivme gösterecektir. Ancak hafta sonundan sonra bu ivme tepe yapabilir. Bu normal bir süreçtir.
• Sabır, sakinlik ve kararlılık en önemli noktadır.
• Uzun süre okula adapte olamayan ve yoğun kaygılar yaşayan bir çocuğun anaokuluna gitme konusunda zorlanmaması gerekir.Eğer bu süreç uzuyor ise bir çocuk psikoloğundan destek alınabilir.
Uzman Psikolog Gülşah HATİPOĞLU
